Primaire keringen

Wetterskip Fryslân zorgt ervoor dat de primaire keringen ons nu en in de toekomst beschermen. Dat doen we door goed beheer en onderhoud. Daar waar nodig versterken we de keringen om de verwachte klimaatverandering goed op te kunnen vangen. Dat is het doel van de opgave primaire keringen.

Wat zijn primaire waterkeringen?
Primaire waterkeringen zijn dijken, duinen en kunstwerken die ons beheergebied beschermen tegen overstromingen vanuit de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. Deze waterkering moeten voldoen aan de veiligheidsnormen uit de Waterwet. Het is onze wettelijke zorgplicht om hiervoor te zorgen.

We hebben een zorgplicht
We moeten dus weten hoe het gesteld is met onze dijken, duinen en kunstwerken. Daarom inspecteren we de waterkeringen regelmatig. De resultaten daarvan leggen we vast. Constateren we afwijkingen, dan herstellen we die. Dat doen we in volgorde van urgentie. Voldoet de kering bijvoorbeeld door technische veroudering of (storm)schade niet meer aan de (ontwerp)eisen? Dan gaan we aan de slag met onderhoud en herstel. Die kosten betalen wij zelf.

Beoordeling van veiligheid
In 2050 moeten alle primaire waterkeringen aan nieuwe veiligheidseisen voldoen. Beheerders van deze waterkeringen moeten ten minste eens in de twaalf jaar beoordelen of hun waterkeringen voldoen aan deze eisen. De huidige beoordelingsronde loopt van 2017 tot 2023. De manier waarop we deze beoordeling moeten uitvoeren, is vastgelegd in het wettelijk instrumentarium voor de beoordeling (WBI 2017). De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) beoordeelt de uitkomst daarvan (de zogenoemde ‘conformiteitscheck’).

Hoogwaterbeschermingsprogramma
Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) is een alliantie van Rijkswaterstaat en de waterschappen. Samen voeren zij de komende dertig jaar overal in Nederland dijkversterkingsprojecten uit. Hoe urgenter een project, hoe eerder uitvoering daarvan plaatsvindt. Ook onze projecten melden we bij dit programma aan. Jaarlijks maakt de alliantie een nieuw programma voor de komende jaren. Dit maakt het mogelijk snel in te spelen op veranderingen (bijvoorbeeld de nieuwe normering).
Tien procent van de kosten van dijkversterkingsprojecten betalen we zelf. De rest komt uit de subsidieregeling van het HWBP waaraan we jaarlijks een bijdrage betalen. Op dit moment komen kostenoverschrijvingen op deze projecten voor rekening van de waterschappen zelf.

Goedkoper en slimmer
De nieuwe Kennis- en Innovatie Agenda van het HWBP stimuleert onderzoeken die kunnen leiden tot besparingen, slimmere technieken of het terugdringen van risico’s. Samen met de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa’s hebben we de Projectoverstijgende verkenning Waddenzeekust (POV-W) uitgevoerd. De uitkomsten passen we toe in de verkenningsfase van het project Koehool - Lauwersmeer. Ook na de POV-W blijven we samen met de noordelijke waterschappen bijdragen aan innovaties. Zo loopt de monitoring asfaltbekledingen de komende jaren nog door. In 2020 zijn we gestart met de onderzoeken ‘gras en klei’ en de ‘pipingproef’ met bijbehorende proefopstellingen. De onderzoeksresultaten en conclusies uit deze twee proeven verwachten we in 2021.

Programmatische Aanpak Grote Wateren
Toekomstbestendige grote wateren waar hoogwaardige natuur goed samengaat met een krachtige economie. Dat is het doel van de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW). Dit is een samenwerking van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) met de regionale overheden en maatschappelijke organisaties. In de voorlopige programmering voor de tweede tranche die loopt tot 2033 is geld vrijgemaakt voor het versterken van de natuur en de ecologische waterkwaliteit in het Waddengebied en aan de Friese IJsselmeerkust. De komende periode bekijken we hoe we deze aanpak onderdeel kunnen maken van de projecten die we in deze gebieden uitvoeren.